isim fiil ne demek?

İsim Fiil (Ad-Eylem)

İsim fiil, fiil kök veya gövdelerine getirilen belirli eklerle türetilen ve cümlede isim gibi kullanılan sözcüklerdir. Fiillerin isimleşmiş halleri olarak da tanımlanabilirler. Fiil anlamını taşımaya devam ederler ancak isim gibi hareket ederek cümle içinde özne, nesne, tümleç gibi görevler üstlenebilirler.

İsim Fiil Ekleri:

• -ma / -me: En yaygın kullanılan isim fiil ekidir.
• -mak / -mek: Bir diğer sık kullanılan isim fiil ekidir.
• -ış / -iş / -uş / -üş: Daha az sıklıkla kullanılır.

Özellikleri:

• Fiil anlamını korur: İsim fiiller, türedikleri fiilin anlamını tam olarak kaybetmezler.
• İsim gibi kullanılır: Cümlede isim soylu sözcükler gibi görev alabilirler. Örneğin, özne, nesne, belirtili nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci veya tamlayan olabilirler.
• İsim çekim eklerini alabilirler: Hal ekleri, iyelik ekleri ve tamlama ekleri alabilirler.
• Olumsuzluk eki alabilirler: "-ma / -me" eki ile olumsuz yapılabilirler. Bu durum bazen isim fiil ile karıştırılabilecek fiilimsi türü olan olumsuzluk eki ile de karıştırılabilir, dikkatli olunmalıdır.

Örnekler:

• Gülmek sana çok yakışıyor. (Özne)
• Okumayı çok seviyorum. (Belirtili nesne)
• Yürüyüşe çıktık. (Dolaylı tümleç)
• Anlayışın için teşekkür ederim. (Tamlayan)
• Konuşmaması herkesi şaşırttı. (Özne - Olumsuz isim fiil)

Not: İsim fiiller bazen kalıplaşarak fiil anlamından uzaklaşabilir ve bir nesnenin veya kavramın adı olabilirler. Bu durumda isim fiil olmaktan çıkıp kalıcı isim olurlar. Örneğin:

• Dondurma yedik. (Kalıcı isim)
• Çakmak bozuldu. (Kalıcı isim)

Ek Bilgiler:

• İsim fiiller, fiilimsiler (eylemsiler) başlığı altında incelenir. Diğer fiilimsiler sıfat-fiil (ortaç) ve zarf-fiildir (ulaç).
• İsim fiillerin kullanım alanları ve özellikleri, dil bilgisinin önemli bir parçasını oluşturur ve cümle yapısını anlamada yardımcı olur.
• Fiillerin anlam ve görevlerini daha iyi anlamak için fiil%20kökü konusunu inceleyebilirsiniz.